15 Kasım Dünya Kordon Kanı Günü
En saf kök hücre kaynakları olan kordon kanı ve dokusu, birçok hastalığın tedavisinde umut oluyor. Kordon kanı ve dokusunun doğum sonrasında çöpe atılmayıp saklanmasının ehemmiyetine dair farkındalık yaratmak için her yıl 15 Kasım tarihi Dünya Kordon Kanı Günü olarak kutlanıyor.
Annenin plasentası ile bebeği bağlayan göbek kordonu ve içerisinde bulunan kan bedendeki en saf ve güçlü kök hücre kaynakları. Kök hücre tedavileri süregelen araştırmalarla birlikte her geçen gün daha fazla hastalığa yönelik umut sunuyor. Kordon kanı, 1988 yılında Fransa’da bir kan hastalığına yönelik uygulanan birinci başarılı nakilden bu yana dünyada 30 binden fazla hadisede muvaffakiyet ile uygulandı. Lakin toplumsal farkındalığın az olması nedeniyle kordon kanı ve dokusu çoğunlukla doğum sonrasında tıbbi atık olarak kıymetlendirilerek çöpe atılıyor. Yalnızca doğum sonrasında alınabilen kordon kanı ve dokusunun atılmayıp saklanmasının ehemmiyetine işaret eden Stembio Genel Medikal Yöneticisi Histoloji ve Embriyoloji Uzmanı Prof. Dr. Utku Ateş, “Kordon kanı ve dokusunun, gelecekte bebeğinizde görülebilecek olası rahatsızlıklara karşı tedavi imkanı sunmasının yanı sıra özellikle kardeşler ile doku uyumu gösteren ebeveynlerde kullanılabilme olasılığı da yüksektir. Ayrıca daha da önemlisi aileler kordon dokusu ve kanını bağışlayarak toplumdaki diğer hastalara da umut olabilir. Kordon kanı tüm insanlık için gelecekteki sağlık sorunlarına yönelik tedavilerde çok önemli bir potansiyel taşımaktadır” diye konuştu.
Lenfoma, talasemi, lösemiye karşı tesirli
Kordon kanı ve dokusuna pek çok hastalığın tedavisine yönelik yapılan klinik araştırmalarda başvurulduğunu belirten Prof. Ateş, “Kordon kanı, kan hücrelerini oluşturan hematopoietik kök (kan yapıcı) hücrelerden bol ölçüde içerir. Bu hücreler, lenfoma, talasemi (Akdeniz anemisi), lösemi üzere kan kanseri ve kalıtsal kan hastalıklarında, ayrıyeten kemik iliği nakline gereksinim olması durumunda tedavi emelli kullanılabiliyor. Son devirdeki klinik araştırmalar da kordon kanının multiple skleroz (MS), serebral palsi (beyin felci), otizm, Alzheimer, Parkinson, HIV üzere tedavisi şiddetli hastalıklara yönelik yapılan araştırmalarda müspet sonuçlar ortaya koyduğunu gösteriyor. Kordon dokusundaki onarıcı mezenkimal kök hücreler ise son vakitlerde tıpta aklınıza gelebilecek her hastalık için klinik araştırmalarda denenmekte olup başta otoimmün hastalıklar, metabolik bozukluklar, ortopedik ve romatolojik sorunlarda ayrıyeten organ ve doku yenilenmesine gereksinim duyulan pek çok hastalıkta aktiflik gösteriyor. Birebir vakitte eklem hasarı, yara ve yanıklar, sarı benek hastalığı yanısıra bağışıklık sistemini düzenleyici tesirinden ötürü hücre/organ nakli sonrası görülebilen doku reddi tedavilerinde de çok sayıda çalışma yürütülüyor” bilgilerini paylaştı.
Anne ve bebeğe acı vermeden alınıp saklanıyor
Kordon kanı ve dokusunun anne ve bebeğe hiçbir ziyan vermeden, ağrı ve sancı olmaksızın çarçabuk toplanabildiğini aktaran Prof. Dr. Utku Ateş, “Bebeğin doğumunun çabucak akabinde yaklaşık 30-60 saniye kadar bir müddet plasentadan bebeğe kan akışı bekleniyor. Akabinde kordon klemplenerek kesiliyor ve plasenta ile göbek kordonunun içindeki kan özel bir torbaya alınıyor. Çabucak akabinde da 15-20 cm uzunlukta kordon dokusu kesilerek özel doku transfer kitine yerleştiriliyor. 2-5 dakika üzere kısa bir müddette tamamlanan süreç sonucunda toplanan kaynaklar saklama süreci için kan ve doku bankasına teslim ediliyor. Bu süreçler için kesinlikle Sıhhat Bakanlığı’nın müsaadesiyle, yeni milletlerarası kalite ve güvenlik standartlarına uyumlu sürece ve saklama hizmeti verebilen hücre ve doku bankaları tercih edilmelidir. Özel süreçlerle ayrıştırılan uygun kök hücreler, eksi 196 °C’de bu hedef için hazırlanmış sıvı azot tanklarında özel şartlarda saklamaya alınıyor. Yapılan bilimsel çalışmalar kordon kanı bankacılığı ile kök hücrelerin 25 yıla kadar sağlıklı bir formda saklanabildiğini gösteriyor” sözlerini kullandı.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
